Positieve benadering

Het is altijd al mijn visie geweest om kinderen positief te benaderen. Maar voor een periode merkte ik dat ik toch schoot in de negatieve benadering. Bijvoorbeeld door mijn stem te verheffen, in de gebiedende wijs, zeggen dat ze zich niet moeten aanstellen, etc. Ik ging tegenover het kind staan en ging er tegen in, in plaats van dat ik naast het kind ging staan. Wanneer je op een aanvallende manier een kind benaderd, neemt het kind in de meeste gevallen een opstandige houding aan, zoals de Roos van Leary mooi weergeeft (Vane, 2013) (verantwoorden van handelen). Sterker nog, ik was me op die momenten erg bewust van dat de aanpak totaal niet werkte. Ik geloof niet dat we altijd op elke situatie in moeten gaan en het kind volledige erkenning moeten geven. Een stukje relativeren hoort er dan ook bij. Maar mijn aanpak was niet relativeren. Ik schrok ervan toen ik tegen een huilende leerling in mijn klas zei dat hij zich niet zo moest aanstellen. Dat is niet wie ik ben en wie ik zou willen zijn. Als leerkracht niet, als mens niet. Ik ben zelf op deze manier (negatieve benadering) opgevoed en ben juist het onderwijs in gegaan om hierin een verschil te maken. Het triggert mij als ik dit doe. Hier zit een bepaalde angst onder (spanningen en dilemma's). Niet willen zijn zoals mijn ouders. Ook een angst dat ik de controle verlies en ga handelen vanuit emotie. Hierin mis ik de zelfsturing.

Ik heb als cultuurdrager ervaringen opgedaan als kind, waar ik een verschil in wil maken. Ik wil er juist voor de kinderen zijn, die dit ook thuis ervaren, hun zien en bieden wat ze nodig hebben. Dit is tegelijk ook mijn visie. Dat is waar ik voor sta en hoe ik zou willen zijn. Daarnaast wil ik graag vanuit verbinding handelen. Ik geloof dat verbinding eerst nodig is, voordat je een kind goed kan begeleiden (Eijkeren, 2013) (verantwoorden van handelen).

Ik besprak deze situatie met mijn coach, Marieke. Zij legde mij de Emotionele Bankrekening (Covey, 2005) uit. Zoals we geld storten en opnemen van een bankrekening, investeren we ook in relaties door vertrouwen op te bouwen en te onderhouden. Positieve handelingen, zoals eerlijkheid, vriendelijkheid en betrokkenheid, dragen bij aan dit vertrouwen. Aan de andere kant, als er negatieve acties plaatsvinden, zoals het negeren van iemands problemen of het niet nakomen van beloften, halen we vertrouwen weg uit die relatie. Wanneer je een emotioneel tegoed opbouwt, met positieve benadering, kan je dit tegoed gebruiken wanneer we negatief benaderen. Ook accepteert het kind ook sneller dat hij iets moet doen wat hij misschien niet wilt, omdat verbinding de basis is van de relatie. 

Een kernkwaliteit (positieve grondhouding) in deze casus is dat ik veel zelfkennis heb en goed in staat ben om te reflecteren op mijn eigen handelen. Ik heb mijn ogen op de gewenste situatie. Als ik terugblik met een onderzoekende houding en kijk naar 'denken, willen, voelen en doen', zie ik dat ik vooral handelde vanuit mijn gevoel. Ik handelde vanuit mijn emotie, boosheid en irritatie. Ik wilde wel wat anders, maar dat deed ik niet.

Onder andere door dit te bespreken tijdens PPO ben ik tot deze inzichten gekomen en ben ik in staat geweest om te veranderen in mijn handelen in de praktijk. 

Deze beschreven situatie toont aan dat ik pedagogisch bekwaam ben. Ik kan namelijk:

• vertrouwen wekken bij leerlingen en een veilig pedagogisch klimaat scheppen.
• onderwijs en pedagogische omgang met leerlingen uitleggen en verantwoorden.
• kritisch reflecteren op zichzelf in de pedagogische reflectie.  

Bibliografie

Eijkeren, M. V. (2013). Pedagogisch-didactisch begeleiden; kennisbasis voor de startende leraar . ThiemeMeulenhoff.

Covey, S. R. (2005). The 7 Habits of Highly Effective People: Powerful Lessons in Personal Change. Simon and Schuster.

Vane, S. (2013). Werken met de Roos van Leary. Boom.